Yaygın veya adi boynuz yonca, Avrupa'nın hemen her yerinde, tercihen kireçli kuru ve fakir otlaklarda çeşitli biçimlerde yetişen çok değişken bir bitkidir. Parlak sarı çiçekli kelebek çiçeği bitkisi, çiçek nektarında çok yüksek şeker içeriğine sahiptir ve bu nedenle arıcılar tarafından sıklıkla arı merası olarak ekilir. Ayrıca yüksek protein içeriği nedeniyle yaz çiçekli bitkisi evcil ve çiftlik hayvanları için besin bitkisi olarak uygun olup, sakinleştirici ve spazm önleyici özelliğinden dolayı tıbbi bitki olarak da kullanılmaktadır.
Boynuz yonca nasıl bir bitkidir?
Yonca boynuzu (Lotus corniculatus), Avrupa'da kireçli topraklarda yetişen çok yıllık bir bitkidir. 5-30 cm boyları ve mayıs ayından eylül ayına kadar sarı renkli çiçekleri ile arıların gözde merası ve protein açısından zengin bir yem bitkisidir. Bahçede güneşli yerleri ve iyi drenajlı toprağı tercih eder.
Bir bakışta ortak boynuz yonca
- Botanik adı: Lotus corniculatus
- Cins: Boynuz yonca (Lotus)
- Aile: Baklagiller (Fabaceae)
- Popüler isimler: bakla yoncası, bayağı boynuz yonca, çayır boynuzu yonca
- Menşei ve dağıtım: Orta ve Batı Avrupa, Akdeniz bölgeleri, Kanarya Adaları
- Konum: çayırlar, yol kenarları, çitler ve çalılar, seyrek ormanlar. Özellikle yarı kuru ve kuru otlakların yanı sıra kireçli killi topraklarda.
- Büyüme alışkanlığı: otsu
- Çok yıllık: evet
- Yükseklik: 5 ila 30 santimetre
- Çiçekler: 2-6 çiçekli, koltuk altı şemsiyesi, kelebek şeklinde taç
- Renkler: sarı
- Çiçeklenme dönemi: Mayıs'tan Eylül'e
- Meyve: dar kabuklu, baklagil
- Yapraklar: ters yumurta şeklinde ila kama şeklinde, yaprakların alt tarafı mavimsi yeşil, tüylü
- Yayılma: tohumlar, koşucular
- Kışa dayanıklılık: evet (yerli türler)
- Toksisite: hayır
- Kullanım: şifalı bitki, protein açısından zengin yem bitkisi, arı merası, yaz çiçeği
- Özel özellikleri: toprağı nitrojenle zenginleştirir, salyangoz zehiri
- Hasat zamanı: Haziran'dan Ağustos'a (çiçekler)
- Diğer boynuz yonca türleri: Alp boynuzu yonca (Lotus alpinus), bataklık boynuzu yonca (Lotus pedunculatus), dar yapraklı boynuz yonca (Lotus tenuis), kıllı boynuz yonca (Lotus corniculatus), benekli boynuz yonca (Lotus maculatus)), Kanarya boynuzu yonca (Lotus berthelotii), bataklık yonca (Lotus pedunculatus)
- Kafa karışıklığı tehlikesi: boynuzlu kuzukulağı (Oxalis corniculata), çayır bezelyesi (Lathyrus pratensis), tepeli at nalı yonca (Hippocrepis comosa)
Bahçedeki boynuzlu yonca
Boynuzlu yonca, zamanla geniş bir alana yayılan, oldukça alçakta büyüyen küçük, çok yıllık bir bitkidir. Bitki güneşli yerlerde en rahat hisseder - ne kadar güneşli olursa, parlak çiçekler o kadar gür olur. Toprak çok geçirgen, orta derecede besin açısından zengin ve kireçli olmalı, boynuzlu yonca özellikle kaya bahçelerinde ve ne yazık ki çimlerde de çoğalmalıdır. Ek olarak, bazı boynuz yonca türleri de saksılarda (örneğin asılı sepetlerde) saklanabilir. Bu tür yetiştirme özellikle Kanarya boynuzu yonca gibi dayanıklı olmayan Akdeniz türleri için uygundur.
İpucu
Geleneksel olarak boynuz yonca öncelikle arılar için otlak olarak ekilir. Çiçek nektarı yüzde 40 civarında çok yüksek bir şeker içeriğine sahiptir ve bitkinin çiçeklenme dönemi de çok uzundur. Yüksek protein içeriği nedeniyle, boynuz yoncası aynı zamanda örneğin sığır yetiştiriciliğinde yem bitkisi olarak da yetiştirilir. Tıbbi özellikleri 19. yüzyılda tesadüfen keşfedildi ve o zamandan beri yoncanın çiçekleri doğal tıpta kullanılıyor.
