Yüzyıllardır yaprak dökmeyen şimşir ağacı Avrupa bahçelerinin vazgeçilmez bir parçası olmuştur: Budamayı tolere eden ağaç, özellikle yüksek veya alçak çit veya bahçevan olarak popülerdir. Özellikle yaygın olarak kullanılan şimşir ağacı (Buxus sempervirens) tahminen 60 çeşidi ile birçok bahçede bulunmaktadır. Sekiz metreye kadar boylanabilen sıcağı seven çalının bakımı nispeten kolay ve dayanıklıdır ancak aynı zamanda her türlü hastalık ve zararlılara karşı da oldukça hassastır.
Şimşir ağacını hangi hastalıklar etkileyebilir ve bunlar nasıl önlenebilir?
Şimşir hastalıklarına Cylindrocladium buxicola (sürgün kuruması), Volutella buxi (şimşir ağacı kanseri), Fusarium buxicola (şimşir solgunluğu) ve Puccinia buxi (şimşir pası) gibi mantarlar neden olabilir. Önleme için havadar bir konum, yeterli su ve besin kaynağının yanı sıra dikkatli budama da çok önemlidir.
Hastalıklar
Hastalıklar söz konusu olduğunda çeşitli mantarların neden olduğu sorunlar ön plana çıkıyor ve bunların birçoğu henüz birkaç yıldır yükselişte ve değerli stokları tehdit ediyor. Bununla mücadele etmek genellikle zordur.
Şimşir ağacı geri dönüşü (Cylindrocladium buxicola)
Şimşir ağacının muhtemelen en korkulan hastalığı, Cylindrocladium buxicola mantarının neden olduğu şimşir ağacı sürgünlerinin kurumasıdır ve başlangıçta kendisini yapraklar üzerinde hızla artan koyu kahverengi lekeler olarak gösterir. Aynı zamanda, yaprakların alt kısımlarında, sürgünlerdeki siyah şeritlerin yanı sıra açık bir tanımlayıcı işaret olan beyaz spor birikintileri oluşur. Daha sonra yapraklar düşer, sürgünler verir ve bitkinin tüm kısımları ölür. Aşağıdaki önlemleri alarak hastalığı önleyin:
- Mümkünse havadar, aydınlık bir yer seçin.
- Yeterli ve dengeli su ve besin kaynağı sağlayın.
- Şimşir ağaçlarını daima alttan sulayın, yaprakları asla ıslatmayın.
- Şimşir ağaçlarını sıcak ve nemli havalarda budamayın, bu mantar istilasını artırır.
'Suffruticosa' ve 'Blauer Heinz' çeşitleri bu hastalığa karşı özellikle hassastır; bunun yerine, popüler 'Faulkner' çeşidi gibi küçük yapraklı şimşir ağacının (Buxus microphylla) daha az hassas versiyonlarını ekebilirsiniz.
Şimşir yengeci (Volutella buxi)
Yanlış budama veya kirlenmiş bahçe aletlerinin ve kesme aletlerinin kullanılması, şimşir ağacı kanseri olarak adlandırılan mantar patojeni Volutella buxi'nin yayılmasına neden olur. Enfeksiyon olduğunu kabul ediyorsun
- başlangıçta yalan söyleyen ve bükülmüş yapraklar
- Bunlar başlangıçta kahverengiye döner ve sonra düşer.
- Daha sonra bütün dallar kurur.
- Turuncu püstüller de gelişir.
- Yaprakların ve sürgünlerin alt kısımlarında spor birikintileri görülebilir.
Hastalık durumunda, etkilenen bitkiyi sağlıklı ahşabın derinliklerine kadar kesmeli ve bulaşıcı kesimleri ev atıklarıyla birlikte atmalısınız.
Şimşir solgunluğu (Fusarium buxicola)
Diğer mantar hastalıklarının aksine, Fusarium buxicola mantarının neden olduğu şimşir solgunluğu genellikle bitkinin tek tek kısımlarıyla sınırlıdır. Bunlar başlangıçta sarı bir renk değişikliği gösterir ve daha sonra ölür. Tipik olarak kabukta koyu, yumuşak alanlar da görülebilir. Kural olarak etkilenen bölgelerin kesilmesi tamamen yeterlidir.
Şimşir pası (Puccinia buxi)
Nadiren meydana gelen şimşir pası esas olarak eski şimşir (Buxus sempervirens) meşcerelerini etkiler. Bir enfeksiyon başlangıçta uzun süre göze çarpmaz çünkü buna neden olan mantar Puccinia buxi başlangıçta bitkinin içiyle sınırlıdır. Yaprak dokusu başlangıçta sadece kalınlaşma gösterir, ancak pas kırmızısı, göze çarpan spor birikintileri ancak aylar sonra ortaya çıkar. Esas olarak sonbaharda ortaya çıkarlar. Enfekte olmuş bitki parçaları oldukça bulaşıcıdır ve derhal çıkarılıp atılmalıdır.
Zararlılar
Yaprak özsuyu emen bitler, akarlar ve pireler sıklıkla şimşir ağacının üzerinde bulunur. İstilayı önlemek için en uygun konumu ve büyüme koşullarını sağlamalısınız. Zararlılar öncelikle zayıflamış örnekleri kolonize eder. Burada listelenen hayvanların birçoğu, genellikle yumurta veya larva formunda, doğrudan bitkinin üzerinde kışı geçirir. Bu nedenle etkili kontrol, ilkbaharda larvalar yumurtadan çıkmadan önce enfekte olmuş şimşir ağaçlarının kesilmesini içerir. Bunun en geç Mayıs ortasına kadar yapılması gerekiyor.
Kutu ağacı güvesi (Glyphodes perspectalis)
Doğu Asya'dan getirilen şimşir kurdu yalnızca birkaç yıldır aktif ancak şimşir ağacı için büyük bir tehdit oluşturuyor. Sadece birkaç gün yaşayan küçük kelebeğin larvaları özellikle bitkilere zarar vererek kısa sürede bitkileri tüketir. Yeşil tırtıllar çalıların içinde yaşadığından, istila genellikle çok geç fark edilir. Kontrol zordur çünkü her yıl çok sayıda nesil yumurtadan çıkar ve bitkiler başarılı tedaviden sonra bile tekrar tekrar saldırıya uğrar. Aşağıdaki önlemlerin özellikle etkili olduğu kanıtlanmıştır:
- Yüksek basınçlı temizleyici, yaprak üfleyici veya elektrikli süpürge kullanarak tırtılları çıkarın
- Tırtılları öldüren Bacillus thuringiensis bakterisinin uygulanması
- Ancak burada iyi zamanlama gerekiyor çünkü bu her zaman işe yaramıyor.
Bitkinin tamamını yosun kireciyle tozlamak da kısa vadeli iyi sonuçlar verir.
Şimşir yaprağı piresi (Psylla buxi)
Sürgünlerin uçlarındaki genç yapraklar fincan şeklinde kıvrılırsa (" kaşık yaprağı" olarak da bilinir) bu, yaygın şimşir ağacı psyllid istilasının tipik bir özelliğidir. Yetişkinler yaz aylarında yumurtalarını şimşir ağacının yapraklarına bırakırlar, burada kışı geçirirler ve bir sonraki baharda larvalar bunlardan çıkar. Bir istila varsa, etkilenen bitki kısımları yaz sonu veya sonbaharda kesilmelidir.
Şimşir örümceği akarı (Eurytetranychus buxi)
Yine sadece birkaç yıldır ortaya çıkan şimşir ağacı örümceği akarı, yalnızca kuru ve sıcak yaz aylarında ortaya çıkar. Yırtıcı akarlarla ve neem veya kolza yağı bazlı preparatlarla kolayca mücadele edilebilir. Öte yandan, yapraklarda açıkça görülebilen sarımsı safralar, ilkbaharda kuvvetli bir şekilde budanması gereken safra akarının (Monarthropalpus buxi) istilasının işaretidir.
İpucu
Kendinizi hastalık ve zararlılardan kurtarmak için şimşir yerine kızamık veya kurtbağrı gibi benzer bitkileri de tercih edebilirsiniz.
