Şimşir hemen hemen her bahçede, genellikle alçak veya yüksek çit veya budama ağacı olarak bulunabilir. Kesilmesi kolay, yaprak dökmeyen ağaç, Barok dönemde başlayan bir moda olan her türlü yaratıcı şekil ve figürde kesilebilir.
Şimşir nedir ve nerede oluşur?
Şimşir, birçok bahçede çit bitkisi veya budama sanatı olarak bulunan, şimşir ailesinden (Buxaceae) yaprak dökmeyen bir çalıdır. Popüler çeşitler “Faulkner”, “Herrenhausen” ve “Blauer Heinz”dır. Bitki zehirlidir ve Avrupa, Asya, Afrika ile Kuzey ve Güney Amerika'da yaygındır.
Bilgilendirici bir genel bakışta şimşir
- Botanik adı: Buxus
- Popüler isimler: Buchs, Bux
- Bitki ailesi: Şimşir ailesi (Buxaceae)
- Yayıldığı Yer: Avrupa, Asya, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika
- Türler: yaklaşık 30
- Konum: kısmi gölge, güneş
- Yükseklik: türe ve çeşide bağlı olarak 50 santimetre ile 6 metre arasında
- Büyüme alışkanlığı: küçük çalı veya ağaç
- Yaş: 500 yıl ve üzeri
- Kök şekli: sığ kökler, yoğun kök ağı
- Her zaman yeşil / yaz yeşili: her zaman yeşil
- Yapraklar: yumurta şeklinde, 1 ila 2,5 santimetre uzunluğunda
- Çiçekler: göze çarpmaz, yalnızca eski örneklerde
- Çiçeklenme zamanı: Mart'tan Mayıs'a
- Meyveler: siyah kapsül meyveler
- Zehirlilik: Bitkinin tüm kısımları zehirlidir
- Kışa dayanıklılık: yüksek (yerli olmayan türler hariç)
- Kullanım: çit bitkisi, yatak kenarı, budama sanatı, tek taş, bonsai
Karakterizasyon, türler ve çeşitler
Avustralya, Yeni Zelanda ile Kuzey ve Güney Kutupları hariç, şimşir türleri dünyanın hemen her yerinde bulunur. Yaklaşık 30 türün çoğu tropik ve subtropik bölgelerden gelmektedir. Buna karşılık yalnızca iki tür Avrupa'ya özgüdür: Şimşir ağacı (Buxus sempervirens) Akdeniz bölgesinden gelir ve yaklaşık 2000 yıl önce antik Roma İmparatorluğu'nda bir bahçe bitkisi olarak zaten yetiştiriliyordu. Balear şimşir ağacı (Buxus balearica) da kültür bitkisi olarak Akdeniz bölgesindeki pek çok bahçede kendine yer buldu (ve hâlâ da buluyor). Ancak Orta Avrupa'da bu tür, Uzak Doğu'dan gelen küçük yapraklı veya Japon şimşir ağacı Buxus microphylla'nın aksine hiçbir rol oynamaz. Bu yüzyıllardır geleneksel Japon bahçelerinin bir parçası olmuştur, ancak bir süredir bahçe ağacı olarak bizde de popülerdir.
Ev bahçesi için popüler çeşitler
Bu ülkede yalnızca Buxus sempervirens ve Buxus microphylla bahçe bitkileri olarak uygundur. En popüler çeşitler şunlardır:
- 'Faulkner': B. microphylla, parlak, koyu yeşil yapraklar, uzundan ziyade geniş, mantar hastalıklarına karşı pek duyarlı değil
- 'Herrenhausen': B. microphylla, oldukça düşük ve nispeten büyük yapraklı, yaprak rengi açık yeşil ila sarımsı, mantar hastalıklarına karşı çok hassas değil
- 'Angustifolia': B. sempervirens, koyu yeşil yapraklar, 90 santimetreye kadar yükseklik
- 'Argenteo variegata': B. sempervirens, altın sarısı yaprak kenarları
- 'Mavi Heinz': B. sempervirens, mavi-yeşil yapraklar, düşük büyüme
- 'Globosa': B. sempervirens, doğal olarak küresel büyüme
- 'Graham Blandy': B. sempervirens, sütun şeklinde büyüme, üç metreye kadar yükseklik, dar kalıyor
- 'Handsworthiens': B. sempervirens, hızlı büyüyor, yüksekliği beş metreye kadar
- 'Marginata': B. sempervirens, sarı kenarlı açık yeşil yapraklar
- 'Rotundifolia': B. sempervirens, 100 santimetreye kadar yüksek
- 'Suffruticosa': B. sempervirens, açık yeşil yapraklar, 50 santimetre yüksekliğe kadar alçakta kalır
İpucu
Özellikle bordürlerde popüler olan düşük çeşitler 'Blauer Heinz' ve 'Suffruticosa', Cylindrocladium buxicola mantarının neden olduğu enfeksiyona karşı hassastır.
